NLMS - NederLandse ModelSpoorwegen - www.nlms.info

Hondenkop mat.' 54 en Benelux.

 

De hondekop is het treinstel dat voor een dikke dertig jaar het beeld bij de Nederlandse spoorwegen bepaalde. Daar meer spoor lijnen werden geëlektrificeerd,
en oudere treinen vervangen moesten worden, kwam dit type treinstel in dienst.

Het nieuwe uiterlijk van de machinisten cabine, ten opzichte van het vroegere materieel, gaf deze trein type de bijnaam "Hondekop".

Het voordeel van deze neus is de extra bescherming bij ongelukken voor de machinist.

De aanduiding materieel '54 slaat op het jaar van het ontwerp, de eerste treinstellen kwamen in 1956 in dienst.

Deze treinstellen werden voornamelijk in de Intercity dienst gebruikt en later, na instroming van nieuw materieel (ICM), verdreven naar sneltreinen en zelfs stoptreinen.
Tot dat de sloop uiteindelijk een einde maakte aan deze, voor mij, typische Hollandse trein.

Behalve de tweewagentreinstellen en vierwagentreinstellen voor het binnenlandse verkeer, kwam in 1957 een serie tweewagentreinstellen uit voor de Benelux-dienst, Amsterdam - Brussel.

Deze weken af van de Nederlandse uitvoering in het kunnen rijden op twee spanningsystemen, het Nederlandse 1500 Volt gelijkstroom en Belgische 3000 Volt gelijkstroom.

In Nederland werd ze vaak aan de Nederlandse soortgenoten gekoppeld van af of tot aan Roosendaal. In Belgie kon ze niet met andere treinen gekoppeld rijden.
In de begin jaren zeventig werden de vierwagentreinstellen verbouwd.

Het uiterlijk veranderde voornamelijk in de kleur geel, die eerst groen was. Ook kreeg ze een derde frontsein op de neus, en werd bij sommige modellen de koersborden vervangen door koersrollen.

Verder kreeg ze centrale deur sluiting en een omroepinstallatie.

Vanwege spoorslag '70, een nieuwe dienstregeling met Intercity's, werden een aantal vierwagentreinstellen speciaal voor deze dienst omgebouwd. Het uiterlijk werd geel met een blauwe band over de lengte, en de binneninrichting werd door "coach" interieur vervangen. Ze kreeg als serie aanduiding 1700, en sommige kregen ook een eenarms pantograaf.
Een apart treinstel is de 776, die gedeeltelijk uitbrandde, en weer in dienst kwam als de 1970 met drie eerste klasse bakken, in plaats van drie tweede klassen en een eerste klasse bak.

Tekeningen:
serie 300, tweewagentreinstel
serie 700, vierwagentreinstel
serie 1200, Benelux treinstel
treinstel 1970
motor draaistel
loop draaistel

Helaas zijn drie hondekoppen betrokken geweest bij, naar mijn weten, de enigste treinkapingen in de wereld. In 1975 was het een trein bestaande uit twee keer een twee wagentreinstel, waaronder de 378, gekaapt in Wijster, en in 1977 het vierwagentreinstel 747 in De Punt.

 

En dan nu de hondekop in model, van Lima, omgebouwd met Mastica kits.

 
Een van mijn huidige projecten is de hondekop.

Hier ben ik zo'n 14 jaar geleden mee begonnen, maar heeft door vele verhuizingen op een zijspoor gestaan.

Het betreft de bouw van drie tweewagentreinstellen en drie vierwagentreinstellen, in verschillende uitvoeringen, te weten:

serie 300 tweewagentreinstel groen
serie 300 tweewagentreinstel geel
serie 1200 tweewagentreinstel benelux
serie 700 vierwagentreinstel groen
serie 700 vierwagentreinstel geel
serie 1700 vierwagentreinstel IC

De basis van de hondenkop is een Lima treinstel, die verbouwd word met Mastica ombouwkits, en voor een 1700 model worden ook de pantografen vervangen door eenbeen type van Sommerfeld.

Deze Mastica kits bestaan uit zijwanden met de juiste raampartijen en deuren. Het oorspronkelijke Lima model bestaat uit een vierwagentreinstel, maar is samengesteld uit twee identieke bakken, waardoor het dus niet met het origineel overeen stemt.

Indien er een tweewagentreinstel gebouwd wordt gebruiken we alleen de twee kopbakken.

Van het origineel gebruiken we de draaistellen (het motordraaistel kan eventueel vervangen worden door een beter exemplaar), het gewicht, het interieur, de pantografen en vouwbalgen.

Van het glas hebben we alleen de cabine ramen nodig.

De bakken zelf worden het meest onder handen genomen en de onderkanten iets minder. Bij het maken van een tweewagentreinstel moet ook het dak aangepast worden.

Dit kan het beste eerst gedaan worden voordat de zijwanden uitgesneden worden, vanwege de stevigheid.

Bij een Nederlandse tweewagentreinstel van de serie 300 moet van een bak beide "bulten" van de pantograaf verwijderd worden.

Bij een Benelux tweewagentreinstel wordt de binnenste "bult" van iedere bak verwijderd.

Nu worden de nieuwe zijwanden gemaakt van Mastica volgens de bijgeleverde handleiding, die de samenstelling van de verschillende wanden en deuren laat zien.

Als deze klaar zijn dan wordt eerst een zijwand uitgesneden van het Lima bak, en pas gevijld voor de nieuwe zijwand, deze wordt er dan in gelijmd.

Dit wordt bij alle twee of vier bakken gedaan, en daarna de tegenoverliggende zijwanden.

Mastica levert een speciale mal bij de kits die er voor zorgt dat de juiste afstand tussen de wanden gehandhaafd blijft.

De onderkanten van de bakken worden aangepast volgens de tekening, voornamelijk daar waar nu de deuren zijn vervangen, door de opening op te vullen met plastic en traptreden te plaatsen.

 


Deze pagina is voor het laatst bijgewerkt op 15 July 2012

NLMS - NederLandse ModelSpoorwegen - www.nlms.info